Dynia hokkaido pochodzi z Japonii, ale uprawia się ją głównie na południu USA, w Meksyku, Nowej Zelandii, Chile, RPA i we Francji. Od zwykłej dyni różni się kształtem, rozmiarem oraz smakiem. Jest jedną z najmniejszych hodowanych odmian dyni, która jednocześnie ma najwięcej zastosowań w kuchni. Dynia hokkaido jest ceniona ze względu na walory smakowe oraz właściwości lecznicze. Doskonale nadaje się do jesiennej dekoracji ogrodu, balkonu czy tarasu. Można z niej przygotować wiele potraw, które w naszym kraju uznawane są często za egzotyczne.
Dynia hokkaido (uchiki kuri), a właściwie dynia olbrzymia typ hokkaido (Cucurbita maxima) zawiera więcej karotenu niż marchew, przez co jej skóra i miąższ mają bardzo intensywny, pomarańczowy kolor. Pomarańczowy odcień miąższu oddaje później kolor różnym potrawom. Jest lepszym źródłem potasu niż banan. Uchiki kuri w języku japońskim oznacza czerwony kasztan, ale w krajach Zachodu zwykło się również używać nazwy red kuri, orange hokkaido, potimarron czy onion squash.
Spis treści
ToggleDynia hokkaido uprawa
Nasiona dyni sprowadzono do Europy wkrótce po odkryciu Ameryki przez Kolumba, a w następnej kolejności zostały przetransportowane przez żeglarzy portugalskich do Japonii. Pierwotna odmiana dyni miała zieloną lub niebieskawą barwę skórki z siwym nalotem. Dopiero w wyniku kilkusetletniej uprawy uzyskano odmianę hokkaido, która od dyni masłowej różni się kształtem, rozmiarem oraz smakiem. Jest jedną z najmniejszych hodowanych odmian dyni, ale jednocześnie ma najwięcej zastosowań w kuchni (waży do 3 kg). Wyróżnia się słodkim smakiem z lekko orzechową nutą.
Dynia hokkaido lubi ciepło, dlatego powinna być uprawiana w miejscu nasłonecznionym i osłoniętym od wiatru. Słabo rozwija się na zacienionych polach. Roślina wymaga gleby żyznej, próchnicznej i bogatej w materię organiczną. Optymalna temperatura wzrostu wynosi 20-25 st. C, a minimalna 8 st. C (roślina nie przetrwa temperatury poniżej zera). Dlatego w chłodniejszych rejonach kraju rozsady należy prowadzić w ogrzewanej szklarni lub w inspektach.
Pod koniec kwietnia nasiona rośliny umieszczamy w gniazdach po kilka sztuk do przygotowanych wcześniej doniczek wypełnionych ziemią dedykowaną do wysiewu roślin i ustawiamy je na słonecznym parapecie. W optymalnej temperaturze nasiona kiełkują już po 6-8 dniach. W połowie maja zahartowaną rozsadę przenosimy do gruntu. Należy pamiętać, aby podczas sadzenia roślinę obficie podlać.
Dynia hokkaido przepis
Dynia hokkaido nazywana jest bombą witaminowo-minerałową, gdyż zawiera duże ilości witaminy A, B, PP i C oraz magnezu, potasu, wapnia, fosforu i beta-karotenu. Wspomaga trawienie, chroni przed zaparciami, pomaga leczyć choroby żołądka, ma właściwości odtruwające i oczyszczające, łagodzi zaburzenia czynności serca, stabilizuje poziom cukru we krwi, na długo zaspokaja uczucie głodu, działa detoksykacyjne, zapobiega powstawaniu nowotworów, chroni oczy przed szkodliwym działaniem promieni UV.
Warzywo świetnie nadaje się do gotowania, duszenia i grillowania. To doskonała przekąska, ale i składnik wielu dań. Aby delektować się jej smakiem w najmniej przetworzonej postaci, trzeba ją przeciąć, wydrążyć pestki oraz włókna, a następnie każdą połowę pokroić na części w literę C, skropić oliwą i włożyć do rozgrzanego piekarnika (180 st. C) na pół godziny. Po wyjęciu z piekarnika lekko posolić. Upieczona dynia hokkaido jest słodkawa, a w smaku przypomina pieczone kasztany jadalne lub bataty. Ze względu na niski indeks glikemiczny jest polecana diabetykom.
Pieczona dynia hokkaido
Pieczoną dynię hokkaido można wykorzystać do sałatek, sosów czy farszu. Sprawdza się jako składnik leczo, gulaszu, kotletów, serników oraz klusek (np. gnocchi), placków, puree czy wegetariańskich pasztetów. Warzywo można zamarynować lub zrobić z niego marmolady, dżemy czy soki. Oczyszczone pestki po ususzeniu są zdrową przekąską i dodatkiem do wielu wegetariańskich dań.
W karcie tysięcy restauracji na całym świecie króluje zupa z dyni hokkaido. Na wstępie należy dynię upiec albo przesmażyć pokrojoną na oliwie lub maśle. Następnie upieczone warzywo przekładamy do garnka, zalewamy bulionem warzywnym i miksujemu blenderem. Całość doprawiamy do smaku, doprowadzamy do wrzenia i chwilę dusimy. Jeśli zupa jest za gęsta, dodajemy trochę wody lub mleka kokosowego. Zupa krem z dyni hokkaido świetnie smakuje z grzankami lub prażonymi pestkami słonecznika.
Przepisy z dyni
Rekomendujemy puree z dyni, które może zastąpić pospolite ziemniaki w roli dodatku do mięsa. Do przygotowania potrawy potrzebne będą dynia hokkaido, 100 g masła, mała cebula, ząbek czosnku, pół łyżeczki kminku, sól, pieprz oraz oregano i majeranek. Na wstępie dokładnie opłucz dynię, rozetnij ją i usuń środek z pestkami. Następnie pokrój w kostkę i dodaj do garnka z usmażoną wcześniej cebulą i czosnkiem. Dolej bulionu i gotuj ok. 20-30 minut aż do miękkości, po czym dopraw solą, pieprzem, kminkiem i ziołami.
W chłodne zimowe wieczory idealnie sprawdzi się kompot z dyni z goździkami, który wyróżnia się intensywnym aromatem i działa rozgrzewająco. Do sporządzenia napoju potrzebne są 500 g obranej dyni, pięć łyżek cukru, pięć łyżek octu winnego, pięć goździków oraz woda. Na wstępie miąższ dyni pokrój w kostkę i przełóż do garnka. Zalej kostki wodą, aby były przykryte. Dodaj cukier, ocet winny (aby dynia nie rozgotowała się) oraz goździki.
Gotuj, aż dynia zrobi się miękka.